ԿԼՈԴԻՆ ԲԵԼԱՄԻ

Աշխատել է որպես բուժքույր Վիլ Ժուիֆի հոգեբուժարանում 1985-2010 թթ.: Արխիվագիտության և պատմության դիպլոմավորված մասնագետ լինելով՝ ստեղծել և ղեկավարում է Պոլ Ժիրո բժշկական խմբի արխիվների բաժինը 2010 թ. դեկտեմբերից ի վեր:

ՀԱՅՐ ԿՈՄԻՏԱՍԻ` ՀՈԳԵԲՈՒԺԱՐԱՆՈՒՄ ԱՆՑԿԱՑՐԱԾ ԺԱՄԱՆԱԿԱՀԱՏՎԱԾԻ ՄԱՍԻՆ

Հեղինակները ներկայացնում են Ֆրանսիայում Մեծարգո Հայր Կոմիտասի` Վիլ Էվրարի առողջարանում և Վիլ Ժուիֆի մտավոր խնդիրներ ունեցող հիվանդների կացարանում անցկացրած տարիների մասին` 1919 թ. ապրիլի 6-ից մինչ 1935 թ. հոկտեմբերի 21-ը՝ իր մահվան օրը:
Ուսումնասիրությունը հիմնվում է Մեծարգո Հայր Կոմիտասի բժշկական արխիվային փաստաթղթերի բովանդակության վերլուծության վրա: Այդ արխիվային փաստաթղթերն այսօր լիովին հասանելի են: Ուսումնասիրությունն արտացոլում է Հայր Կոմիտասի՝ հոգեբուժարանում անցած երկար ճանապարհը երկու պատերազմների միջև ընկած ժամանակահատվածում և վեր է հանում նրա հիվանդության, բժշկական խնամակալության, կյանքի պայմանների հետ կապված հարցեր:
Հայր Կոմիտասի մտավոր խնդիրների մասին վկայել են բազմաթիվ բժիշկներ, որոնց անուններն այսօր հնարավոր է նշել և ովքեր նրան խնամել են կամ պարբերաբար զննել: Այդ խնդիրների մասին վկայել են նաև Կոմիտասի մտերիմները: Վերջիններից ոչ ոք կասկածի տակ չի դրել արգելափակման հիմնավորված լինելը: Մեծարգո Հայրն ինքն էլ կարծես թե դուրս գալու պահանջ չի ունեցել: Բուժման հնարավորությունները, որոնք այդ ժամանակաշրջանում սահմանափակ էին, բնավ ազդեցություն չունեցան մտավոր խնդիրների վրա, իսկ արգելափակման մեջ երկարատև մնալը նաև լրջացրեց այդ խնդիրները:
Հայր Կոմիտասին հետ չէին վարվում մտավոր խնդիրներ ունեցող մյուս հիվանդների նման, և դա արվում էր շնորհիվ հայ համայնքի մշտական ներկայության, Կոմիտասի ընկերների հաճախակի այցերի և շնորհիվ երկրպագուների, ովքեր նպաստում էին դրսի աշխարհի հետ կապերի պահպանմանը:
Մտավոր հիվանդների և ադմինիստրացիայի շրջանում «Հայր Կոմիտասի ընկերների խնամատար հանձնաժողովի» միջամտությունը նպաստում է նրա խնամակալության հարցերի լուծմանը և թույլ տալիս բարելավել առօրյան: Այդ հանձնաժողովը վճարում է օրավարձը, որը բավականին թանկ էր Վիլ Էվրարում, և հնարավորություն է տալիս խուսափել Հայր Կոմիտասի տեղափոխումից գավառական որևէ կացարան: Այնուամենայնիվ, չի հաջողվում նրան տեղափոխել ավելի բարենպաստ կենտրոն՝ Շվեյցարիա, Ավստրիա, Կոստանդնուպոլիս կամ «իր երկիր»: Վիլ Էվրարում, ինչպես այնուհետև Վիլ Ժուիֆում, նրան տրվում են բազմաթիվ առավելություններ, այդ թվում՝ առանձնասենյակ, որտեղից տեսարան է բացվում դեպի այգի ու դեպի կղերականների նավահանգիստ, իսկ 1932 թ. Հայր Կոմիտասին ընդունում են այլ մասնաճյուղ: Այդտեղ նա օգտվելու էր հատուկ խնամքի միջոցներից, որոնք անհրաժեշտ էին սոմատիկ խանգարումների դեպքում, և որոնց բուժումն այդ ժամանակաշրջանում իրագործելի չէր: